Epidemia otyłości dotyka nie tylko dorosłych, ale również dzieci. Przyczyny tego stany upatruje się m.in. w niskiej aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży, nieograniczonego dostępu do produktów wysokoenergetycznych i żywności przetworzonej oraz odtwarzania nieprawidłowych zachowań żywieniowych całej rodziny. Jak wprowadzić zdrowe nawyki w codzienny plan dziecka? Jak nauczyć go zdrowego odżywiania pomimo niechęci do jedzenia warzyw czy owoców?
- Najważniejsza zasada – bądź dobrym przykładem dla swojego dziecka
Jako rodzic decydujesz, co znajdzie się na talerzu Twojego dziecka i siłą rzeczy Twoje nawyki żywieniowe są przez dziecko odtwarzane. Jeżeli sam / sama zamiast kanapek do pracy wybierasz batonika albo kupionego na mieście hot-doga, dziecko uzna, że jest to właściwe zachowanie i będzie je powielać. Jeżeli w ramach obiadu całą rodziną jecie odgrzewaną lasagne lub zamawiacie pizzę, dziecko nie ma szansy nauczyć się prawidłowego komponowania posiłku i w przyszłości również będzie spożywać tego typu produkty. Z drugiej strony, jeżeli dziecko z jakiegoś powodu powinno przejść na dietę, swój jadłospis powinien zmienić każdy członek rodziny. Nie można wymagać, że dziecko będzie jadło sałatkę z jarmużu z rybą gotowaną na parze, kiedy reszta rodziny spożywa burgera czy objada się chipsami.
- Nic nie siłę
Zmuszanie dziecka do jedzenia czegoś, czego nie chce lub co mu nie smakuje, może skutecznie obrzydzić dziecku poznawanie nowych smaków. Jeżeli dziecko odmawia jedzenia gotowanych warzyw , należy przyjąć to do wiadomości i szukać innego sposobu na przemycenie tych produktów do diety (np. w postaci zup czy placuszków). Jeżeli z jakiegoś powodu dziecko nie chce jeść kanapek lub owsianek, można spróbować urozmaicić mu dany posiłek (np. prezentując mu go w bardziej atrakcyjny sposób) lub zaproponować mu coś innego.
- Zachęć do wspólnego gotowania
Gotowanie to okazja do świetnej zabawy dla dziecka! Pozwól dziecku uczestniczyć w przygotowaniu wspólnych posiłków (oczywiście na miarę jego możliwości), a istnieje spora szansa, że chętniej będzie chciał je spróbować. Oczywiście takie gotowanie wymaga sporo cierpliwości, więc warto na takie aktywności decydować się, kiedy mamy czas i większe chęci.
- Zakazany owoc najbardziej kusi
W trakcie budowania nawyków żywieniowych dziecka stawiamy na edukację żywieniową – a jednym z jej elementów jest nauka, które produkty są zdrowe i warto je włączać do menu, a które nie. Nie traktujmy jednak produktów o niskiej wartości odżywczej (np. słodyczy, chipsów czy słodkich napojów) jako produktów, których dziecko NIE MOŻE mieć w diecie. Po pierwsze- nie stawiamy zakazów dziecku, gdyż to co zakazane, często wydaje się najbardziej wartościowe. A po drugie – uświadamiamy dziecko, że tego typu produkty może zjeść, ale w ograniczonych ilościach albo przy określonych okazjach.
- Skonsultuj kwestię żywienia swojego dziecka ze specjalistą
Dzieci w okresie wzrastania i dojrzewania mają specyficzne potrzeby żywieniowe. Nie każdy śledzi na bieżąco zalecenia specjalistów odnośnie komponowania diety dzieci czy żywienia w różnych jednostkach chorobowych. Jeżeli chcesz kompleksowo zadbać o żywienie swojego dziecka, skonsultuj się ze specjalistą (np. dietetykiem), który wskaże Ci, jakie produkty i w jakich ilościach powinno spożywać Twoje dziecko, aby dostarczyć wszystkie niezbędne składniki i odpowiednią ilość energii. Jeżeli z jakiegoś powodu musicie daną grupę produktów wykluczyć (np. nabiał z powodu alergii pokarmowej), koniecznie dowiedz się, jak zastąpić ją innymi produktami, aby dieta dziecka była nadal pełnowartościowa. Nigdy nie zakładaj, że suplementami wyrównasz niedobory – to dieta powinna pokrywać zapotrzebowanie na wszystkie składniki, a suplementy powinny być stosowane w ostateczności i najlepiej pod kontrolą lekarza lub dietetyka.
autor: mgr Agnieszka Wianecka
dietetyk kliniczny i sportowy