Trudna sztuka odpoczywania

W XXI w technologia umożliwia nam funkcjonowanie 24h na dobę. Chcemy z życia czerpać jak najwięcej, nieustannie podnosić standard swojego życia, zapracowywujemy się.. a w tym wszystkim zapominamy o odpoczynku

Tylko czy my możemy tak bezkarnie ucinać sobie odpoczynek?

Otóż nie. Odpoczynek jest konieczny do życia, tak samo jak powietrze, woda, jedzenie..
Podczas odpoczynku ładujemy się energią (tak, potrzebujemy energii tak samo jak telefon). Bez regularnego ładowania nie będziemy wydajni w pracy, nie będziemy efektywni w codziennych obowiązkach, nie będziemy mieć siły i cierpliwości do zabawy z swoimi dziećmi, nie będziemy mieć również sił aby „być na diecie”. Jeżeli będziemy pomijać odpoczynek, organizm prędzej czy później zmusi nas do odpoczynku. Bóle głowy, bóle brzucha, bóle w kościach, paskudne samopoczucie, rozdrażnieniie..
Odpoczynek jest obowiązkowy jednak postrzegamy go często jako coś totalnie zbędnego, jako czas bezproduktywny..
no bo przecież tyle się dzieje w koło ( wszyscy się nieustannie rozwijają, dbają o siebie, cisną na treningach, pięknie wyglądają, czytają, podróżują, gotują 5 razy dziennie, mają „wylizane” domy), że aż szkoda siedzieć i robić nic.. więc nie odpoczywamy.. nie pozwalamy sobie nawet na 5 min dla siebie przy kawie.. „Po co siedzieć/leżeć jak w tym czasie mogę wstawić pranie, zmywarkę i poprasować”…
A chodzi o odpoczynek, o nic nie robienie, o nie myślenie

Dla przypomnienia, odpoczynek to przerwa w jakimś wysiłku (aktywności fizycznej/umysłowej) dla nabrania sił lub czas poświęcony na pozbywanie się zmęczenia, głównie poprzez robienie tego, co sprawia przyjemność.
I nie myl odpoczynku z lenistwem! Bo lenistwo to niechęć do wysiłku/ pracy

A jak ma się odpoczynek do odchudzania?
A no ma się! I tu zależności są bardzo duże! Odchudzanie to proces energetyczny, a więc wymaga energii. Każda jedna zmiana niewspierającego zachowania automatycznego (zajadanie czekolady po pracy) wymaga energii (musisz włożyć energię i być o krok przed zachowaniem automatycznym aby tej czekolady nie wziąć i zastosować nowe, alternatywne zachowanie). Jeżeli regularnie nie dbasz o odpoczynek, nie będziesz potrafiła utrzymać swoich założeń dietetycznych, bo nie będziesz mieć energii na to ( mózg zawsze wybierze stare, wygodne i dobrze znane zachowanie automatyczne- czekoladę, nie będzie chciał zużywać energii na praktykowanie nowego zachowania- bo to co nowe, nieznane kosztuje nas więcej energii- łatwiej jest sięgnąć po czekoladę niż zrobić sałatkę, ot co..

No to teraz zastanów się czy pozwalasz sobie na odpoczynek?
Czy dbasz o siebie?
Czy ładujesz swoje baterie?
W jaki sposób to robisz?
Czy może jedziesz cały czas na 100% i myślisz ze odpoczynek jest dla słabych?
Czy może uważasz że nie masz czasu na odpoczynek? Albo że nie zasłużyłaś na odpoczynek?
Czy może na myśl o chwili dla siebie ogarniają Ciebie wyrzuty sumienia..?
no bo jak tu odpoczywać skoro na chacie jest rozpierdziel/dzieci muszą cos zjeść po szkole/masz papiery do zrobienia na jutro/obiecałaś pomóc koleżance..
zastanów się jak często rezygnujesz z swojego wolnego czasu: z spaceru, treningu, wypicia kawy w spokoju.. podświadomie uważasz że Twoje potrzeby są mniej ważne niż innych? Dzieci, mąż, dom, praca zawsze są ważniejsi niż Ty i Twoje potrzeby… w ten sposób nie dajesz sobie szans na naładowanie baterii, często kończy się to wypaleniem w sferze zawodowej, osobistej… Dodatkowo szukając energii zaczynasz zajadać zmęczenie….jedzenie staje się jedyną potrzebą, jedyną formą odpoczynku na którą sobie pozwalasz.. nie musze pisać do czego to może prowadzić…

Więc co możesz zrobić aby nauczyć się odpoczywać?

Zacznij zwracać uwagę na sygnału płynące z ciała- musisz nauczyć się rozpoznawać kiedy brakuje Tobie energii, analizować różne sytuacje i wyciągać wnioski.
Nauka odczytywania sygnałów płynących z ciała to proces, proces jak każdy inny i wymaga czasu. Podczas nauki zawsze popełniamy błędy ale później wyciągamy wnioski.
Wyobraź sobie że masz wbudowany system lampek kontrolnych. Czerwony kolor- oznacza potrzebę odpoczynku, zielony- naładowane baterię i pełne możliwości działania. Być może błędnie uznasz że dziś mimo zmęczenia psychicznego powinnaś iść na trening ( po pierwszych 10min treningu okazuje się że jesteś „flakiem”) ale przeanalizowanie sytuacji/ wyciąganie wniosków pozwoli uniknąć tego błędu w przyszłości- jeżeli kolejnym razem rozpoznasz czerwoną kontrolkę, świadomie, bez poczucia winy odpuścisz trening/pracę i pozwolisz sobie na odpoczynek.
Body scan- spróbuj ocenić ile masz energii w danym momencie (0-100%), spróbuj ocenić na ile się czujesz 1-10, czy jesteś zmęczona, głodna, czy coś Cię boli, czy czujesz jakieś napięcia w ciele. „Skanuj się” jak najczęściej
Postępuj zgodnie z sobą, z swoim ciałem, z tym co czujesz- Jeżeli czujesz się zaorana po całym tygodniu pracy, nie pozwól żeby ktoś komentował Twoje leżenie „ wzięłabys się do roboty” bo Ty doskonale wiesz dlaczego leżysz i akurat nie jest to lenistwo tylko odpoczynek

Bądź asertywna– zacznij stawiać granice, dbać o swoje potrzeby, naucz się mówić „nie”. Przyjrzyj się swoim obowiązkom- jeśli masz ich za dużo, przenieś je na domowników/pracowników
Zadbaj o balans- oddziel prace zawodową od życia prywatnego. Pracujesz do 16? No to pracuj, nie ściemniaj, nie rozpraszaj się (tel/tv) tak aby jak najefektywniej wykorzystać czas pracy a po 16 postaw na relaks, hobby, spędzaj czas tak jak lubisz. Ale pamiętaj, że podczas odpoczynku ważne jest aby oderwać myśli od pracy (myślenie o pracy, martwienie, denerwowanie pochłania sporą część naszych zasobów psychoenergetycznych i zwyczajnie nas męczy a mamy przecież odpoczywać)! Rozdzielenie pracy i życia prywatnego przełoży się na lepsze osiągi w pracy ale i efektywniejsze wypoczywanie
Odpoczywaj bez kompa/tel- szczególnie jest ważny dla osób, które pracują przed monitorem. Po 8-10 h pracy odpoczywanie na sofie z pilotem w ręku nie jest najlepszym pomysłem. Odpocznij od światła niebieskiego, zadbaj o głowę i oczy, rusz tyłek i pamiętaj że nasz aparat ruchu lubi być w ruchu. Dla zmęczonej głowy świetnym odpoczynkiem będzie spacer, aktywność na świeżym powietrzu.

Rób to co lubisz– dbaj o swoje zainteresowania, hobby. Oddając się przyjemnym czynnościom, nie myślimy o pracy
Wpisz odpoczynek w kalendarz tak samo jak rzeczy do zrobienia, żebyś przypadkiem o nim nie zapomniała

W życiu liczy się równowaga. Pamiętaj, im intensywniej żyjesz, tym częściej musisz odpoczywać. Zacznij zwracać uwagę na sygnały płynące z organizmu i pozwól sobie na odpoczynek kiedy tego potrzebujesz. Należy Ci się, jak psu miska. Amen.

Psychodietetyk
Katarzyna Papoń